Muḥemmed Cafiq (s tifinaɣ : ⵎⵓⵃⵎⵎⴰⴷ ⵛⴰⴼⵉⵇ) d yiwen umyaru, d amnadi, d azamul n tmaziɣt di tmurt n Merruk. Illa d anemhal usinag ageldan n yedles amaziɣ (IRCAM) alama d 2002.

Muḥemmed Cafiq
Tameddurt
Talalit Bir Tam Tam (fr) Suqel, 17 Ctember 1926 (97 n yiseggasen)
Taɣlent Lmerruk
Tutlayt tayemmat Tutlayin timaziɣin
Tiɣri
Tutlayin Taɛrabt
Tutlayin timaziɣin
Amahil
Amahil lexicographe (fr) Suqel, amusnaw n tutlayin d amaru
Important works al-Muʻjam al-ʻArabī al-Amāzīghī (fr) Suqel
Moroccan Darija, a Space of Exchange between Amazigh and Arabic (en) Suqel
Prizes
Membership Académie du royaume du Maroc (fr) Suqel

Ilul Muḥemmed Cafiq ass n 17 ɣ wayyur n Cutanbir ɣ useggwas n 1926 ɣ tmazirt n Ayt Sadden, illan ɣ tseggiwin n Fas. Mad yad iɣwêra ɣ temdint n Aẓru (Merruk), ɣ tinmel nnes ittussan s Lkulij n Uzêru, idêfr tiɣêri ayelliɣ yumêz turagt ɣ umezruy d udiplum yâden ɣ tussna n usegmi. Mayad ad as irzêmen iɣarasen ad yeg yan ɣ imasayen n tsertit n usegmi ɣ Merruk. Zeɣ lliɣ teffaɣ Fransa, ikka kigan d twuriwin ɣ iger n usigmi : zeɣ lliɣ ten ikka ar itekka f tɣêri izwaren ɣ kigan n tmedinin n Merrok, ar amezza n umaru n tneɣlaft n usselmed ɣ tezwuri n iseggwasen 1970, ar anedad n Tinmel tageldant. Mekli daɣ isseɣwera taàrabt, tafransist, amezruy, tussna n usegmi. Iggi n uya, yega Muhammad Cafiq ameslay ɣ Tkadimit n Tgeldit n Merrok. Tigariwin ad, yega t ugellid d unebdad n Ircam ittuskaren tigariwin ɣ Rbât.

Muhammad Cafiq yega ɣ imezwura lli ifrken s udem imennawen n tmagit tadelsant n Merruk. Zeɣ tizwuri n iseggwasen 60 ɣ tasut ad izrin, ad immaɣ af d ittuyassan s udem ad izzemzêlin Merrok nger timizar yâden. Kigan d tɣarasin as immaɣ ad is imel i inamuren mas d ur iqqan ad ttun tizrigin llif ttuska tmagit n Merrok, sellawent akw uggug amaziɣ. Mkan af yara ɣ tseɣunt n Afaq yan mennaw imagraden f wammak idran n umarg n tammaɣt f tmazirt lli nnan imaziɣen iseggwasen llid tekcem Fransa. Maca yan ur t yiwi ɣ uzemz an ɣ zun d awal ad. Mdden urta d ffuɣen ɣ tnaniwin llis izdâ umussu anamur asiwel nnes. Tamaziɣt tega agdal s ur isnem yan. Mkan af daɣ iswangem ad yasi imis n Lislam imennawen, lislam ur iqqen f ixef nnes. Asɣan ad ismanen imerrukiyen, yiɣi ad ibedd mnid n usiwel issimɣuren s yan udem issiwiden uggug aàrab neɣ akw azûr aàrab, illulen ɣ imula n umussu anasiriy ɣ Miser, d Lbaàt ɣ Surya d Làiraq. Mqqar d uyan, imerrukiyen sul qqent wallen nnesen f tuggt n uggugen llif ttuska tɣesa nnesen.

ɣ yan uzemz lliɣ isat usiwel n izerfan ufgan ar d ikcem tamazirt, saten mdden ar sawalen f izerf n twisi ɣ tudert tasertant, ɣ tudert tadelsant, ssaten imaziɣen ar sawalen awd nettni s izerf nnesen ɣ wawal, s izerf nnesen ɣ iɣerm. ɣin aɣ d tugga twuri izgan n Muhammad Cafiq af ad yawes ɣ tnekra n wawal d idels amaziɣ. Mad yad yara yan udlis iggezzulen f umezruy imaziɣen, adlis izdâren ad issimmim i imaziɣen awal n umezruy isreg asen ad daɣ ccen ifrawen ɣ tasɣart n wawal illan ɣ Dren, issufeɣ d amawal taàrabt tamaziɣt, d yan udlis ɣef tejrrumt tamaziɣt, yawes d yat trabut n imaziɣen ɣ usufeɣ n tseɣunt Tifawt ifkan atig igguten i tirra s tmaziɣt.

Ameskan amaziɣ ad yegan yan ɣ idêrisen igguran yara Muhammad Cafiq. Ira gis, ɣ tferka n ayelli mu ttinin asmutti adimukratiy, ad yesmun imaziɣen af ad inin amnad nnesen ɣ tizi yad n tudert tsertant n Merok.

Tamselyut ẓreg