Galileo Galilei : Tameẓla gar ileqman

Contenu supprimé Contenu ajouté
Samyber (mmeslay | attekki)
Aucun résumé des modifications
Eniisi Lisika (mmeslay | attekki)
Aucun résumé des modifications
Ajerriḍ 1:
[[Tugna:galilee.jpg|thumb|250px|right|Galileo Galilei]]
 
'''Galileo Galilei''' d amesnallun , d amussnayyur , aẓar-is n tmurt n Ṭelyan. D yiwen gar wid I d-igren lsas I tesnallunt tamirant. Gar wayen iqdec Galili d Kepler, irfed-iten [[Isaac Newton|Newton]] I leqdic-is.
 
Galili isnulfa-d s wacu issaked aggur, isken-d tiderra (ccwami) illan ɣef iṭij. D Galili I d-yufan isafen illan ɣef aggur d igensawen imeqqranen n Jupiter d udmawen n Venus.
 
Deg tussnaugama, Galili yufa-d alugen n uɣelluy n tfekkiwin d umussu uzlig.
 
Deg umezruy, Galili iqqim d azamul n umennuɣ n tlelli n usnulfu mgal adabu d tmedlin terra teglizt ɣef imusnawen n imiren.
 
Galileo Galilei ilul di Pise (Ṭelyan), ass n 15 di furar [[1564]].
 
Irfed-ed tamussni ines tamezwarut sɣur imdeyynen n Vallombroso. Syin akkin, deg usseggwas 1581, ikcem ɣer tesdawit n Pise, iɣra tussna n tijjit. Deg useggas n 1585 iǧǧa tasdawit i wakken ad iɣer tafilusufit d tussnakt.
 
Ligne 14 ⟶ 17 :
 
Di Padoue, Galili isnulfa-d tamacint n usmiḍen u yufa-d alugen n uɣelluy n tfekkiwin.
 
Deg useggas n [[1595]], ikki di temlilit imussnawen ɣef tiẓri n Kupernik d turda n Aristote d Polémée. Dɣa, anagar tiẓri n Kupernik I d-izgan ɣef tmuɣli-s, teccur as tiṭ.
 
Deg aggur n dujenber, aseggas n [[1609]], Galili isnulfa-d atiliskup, i d-isemwɣaren taɣawsa s 20 iberdan. S yis I d-iẓra idurar d imdunen illan ɣef aggur. Galili yufa-d diɣen igensawen itezzin i Jupiter.
 
Ayen i d-yufa akka, issuffeɣ it-id deg meɣres usseggwas n [[1610]] deg udlis Amaznay Igenwan .
 
Galili yuɣal ittwasen, ibedd d amussnak di Florence.
 
Deg useggas n [[1610]], ifka-d amḍan n udmawen n Venus (ayen illan mgal wayen I d-inna Ptolémée).
 
Ifilisufen rran deg idis ayen inna Galili, acku umnen s wayen i d-inna Aristote, imi d afilusuf am nutni.
 
U deg useggas n [[1612]], Galili issuffeɣ-d diɣen adlis ɣef umimeḍ n tfekkiwin (imgaraden d tiktiwin n iselmaden n Florence d wid n Pise). Iffeɣ i ibardan Galili!
 
Deg useggas n [[1613]], Galili issuffeɣ-d adlis nniḍen ɣef tderra illan ɣef iṭij, isken-d tidett n tiẓri n Kupernik.
 
Iffeɣ wawal gar medden, akken ayen inna Galili d ayen i wumi ur zmir wallaɣ, d leḥram u d ankar n ddin. Deg useggas n [[1614]], ittuzenz. Dɣa, yura tabrat i deg d-isefruri tiktiwin ines u i deg d-inna d akken d awezɣi ad ittwaqdec ddin i tussna, Imdeyynen ur asen ilaq ara ad gren iman-nnsen di tussna imi tikli n ddin d tin n tussna mgaradent. Yiwet ayen d-nna inta ur zmir ad ibeddel negh ittwabeddel, tayeḍ ayen d-nna d ayen id-isnulfa umdan u kra n win ar d-yafen kra s nnig-s a t-yarbu.
 
Deg useggas n [[1616]], teɣli-d tadrest ɣef idlisen n [[Nikula Kupernik|Kupernik]], ɣef waya iɣetlen Galili i wakken ad yanef daɣen netta tiẓri n Kupernik.
 
Di [[1624]], Galili ibda adlis-is Dialogue sur les marées, deg win id-imeslay ɣef turdiwin n Ptolémée d tid n Kupernik. Deg useggas n [[1630]], Imdeyynen, fkan turagt ad d-iffeɣ udlis-a, di Florence. Di [[1632]], iffeɣ-d ihi udlis-a, maca beddlen-as azwel, yughal d Dialogue sur les grands Système. Ɣas s turagt n ubadu i d-iffeɣ udlis-a, ɣran as-d si Rome ad t-carɛen u deg useggas [[1616]], iɣli-d uẓmaẓ fell-as akken ur d-ittader la s tmeslayt la s tira ɣef unagraw akupeniki.
 
Deg useggas [[1633]], Galili ikcem ar taẓult, itturez i lebda. Di tal tasdawit serɣen idlisen-is. I tmes imi fkan tiktiwin ines!.
 
Armi d aseggas [[1992]], Abatikan (Vatican) ikez (yufa d tidet) s war-taɣdemt i d-igla ɣef uqerruy n Galili.