Tasnisnit Tamatut n Ugaraw (English : general circulation of the ocean, neɣ, Thermohaline circulation) d tasnisnit n waman n ugaraw n uamaḍal. Tikli agi n waman, tagel ɣer (depend) taẓɣelt yuk d tisent (salinity) n waman, d ayen umi neqqar taneẓẓi n waman (density). Di tasmuḍi n ugafa (north) d wanẓul (south) n umaḍal, aman ttismiḍen, ttubbun ar lqaɛ n ugaraw. Aman agi leḥḥun si ddaw n ugaraw n ufella. Aman agi s immal leḥḥun, s imal trennu teẓɣelt nsen. Dɣa ttalind ar tajumma (surface) n ugaraw, akken ad zzin tikelt nniden ar ugafa d unẓul n umaḍal. Tiqit n waman t-tezzid ar s amḍiq ines amenzu, ilas-as tamudi 2 000 iseggwasen.

Tasnisnit Tamatut n Ugaraw
Abidyu ɣaf Tasnisnit tamatut n ugaraw.

Imasayen ẓreg

Snat n tɣawsiwin id imasayen af tikli yagi n waman : Taẓɣelt, yuk d Tisent. Acku taneẓẓi tagel ɣer-sent. Ma ternu tazɣelt neɣ tisent (am deg gafa yuk d unẓul n umaḍal), trennu taneẓẓi. Ay agi, yeẓẓaẓay aman. Ɣef ayen-nni, iɣellin waman ar lqaɛ n ugaraw. Ma at ader tazɣelt yuk d tisent, tettader taneẓẓi, dɣa ttifsusen waman, ttalin-d ar tajumma n ugaraw.


Nfeɛ ẓreg

Tikli yagi n waman nefɛent tagnawt, acku tettawi lḥamu seg tiɣwezza i yeḥman (tropic) ar ṭṭeṛf n umaḍal (poles). Yuk tettawi tasmuḍi si ṭṭeṛf n umaḍal ar tiɣwezza i yeḥman.