Deg tusnakt, Tabeddilt n Laplaṣ, tettwasemma-d ɣef Pierre-Simon Laplace, d tabeddilt tuɣridt, i d smutti n tesɣent n umutti ilaw ( s tuget ) ar tasɣent n umutti asemlal .

Amezruy

ẓreg
 
Pierre-Simon Laplace

Tabeddilt n Laplaṣ tewwi isem-is seg umusnak afransis Pierre-Simon Laplaṣe (1749-1827). Laplaṣe yessiweḍ ad d-yefk tabadut n tbeddilt-agi deg useggas n 1785, mi yella yeţţnadi ɣef tlufa n tmikanikt tagennawt. Seg yimir-nni, tabeddilt n Laplaṣ tuɣal d allal aseklan deg waṭas n yiḥricen n tusnakt d tussna.

Tabadut tamsalɣa

ẓreg
 
 

Tabeddilt n Laplaṣ n tesɣent  , yettwasbedun i wakk imḍanen ilawen   , d nettat d tesɣunt   am akka:

 

anda  : 


Tabeddilt n Laplaṣ n sin idisen

ẓreg

ma neqqar "tabeddilt n Laplaṣ" akken s tḥerfit, ad negg srid tabeddilt n Laplaṣ n yiwen idis i t-nezwar deg uḥric amezwaru (seg yilem ar ifeḍ n ufella). Ama yella useɣzef n tbeddilt agi akken ad yecmel akk imḍanen ilawen seg yifeḍ n wadda ar ifeḍ n ufella, wagi neqqar-as "Tabeddilt n Laplaṣ n sin idisen".


Tabedddilt n Laplaṣ n sin idisen tettwasbedu am akka :