Abunsay : Tameẓla gar ileqman

Contenu supprimé Contenu ajouté
Aucun résumé des modifications
Aucun résumé des modifications
Ajerriḍ 1:
'''Taẓuri n iǧuǧǧagen imedduren'''
 
'''== Taẓuri n iǧuǧǧagen imedduren''' ==
''' Abunsay'''
 
 
 
 
Ligne 7 ⟶ 9 :
 
 
Nezmer ad nini, timlilit n wemdan d tbunsayt n ugama teḍra-d deg ugama. D tidet, deg tazwara d agama i d-yurwen isekla uɣricen neɣ ayen umi neqqar tabunsayt n ugama. Meqqin isekla-a deg wakal n yidurar neɣ ayen umi neqqar amedɣaɣ . Iger-asen tamawt wemdan, yufa, gemmunt tbunsayin n ugama deg wakal igellil ur neṣliḥ ara i yemɣan nniḍen s umata. Acku mi ara yemɣi useklu deg yir akal, seg wakken yenḥaf, iɣerrec, yettxaṣṣa ama deg teɣzi ama deg tehri.
Tlul-d tẓuri n ubunsay deg tmurt n Ccin. Snulfan-tt-id ixewniyen n ddin acinway. D nitni ay yesduklen imɣan d useklu, ẓẓan-ten deg uḥabus. Rennun i uḥabu-nni tawennaḍt ay deg ttidiren yemɣan d yisekla am yedɣaɣen d waman...atg Iswi n waya akk d aslali n twennaḍt meẓẓiyen n ugama deg yexxamen-nsen. Yeḍra-d waya i tikkelt tamezwarut, ɣef wakken d nnan inmezrayen, deg tallit n tgelda n Ihaniyen (les Han). D tagelda yellan seg 2o6 qbel Sidna Ɛisa ar 220 seg d ilul. Ttbut n waya, Ufan yemnuda aẓekka deg 1971 n ugeldun Zhang Huai yemmuten deg 705. D ageldun yedren deg tallit n tgelda Tang (618 ar 907). Ufan deg uẓekka-nni yiwet n tfelwit n teklut icebḥen. Teskan-d tfelwit-nni, sin iqeddacen n ugellid, wwin-d ger ifassen-nsen iḥabusen n wakal. Deg iḥabusen-nni, llan yemɣan d tbunsayin. Maca zwaren-ten s uẓu n yemɣan deg uḥabus yiferɛunen. Zik, teẓẓun yiferɛunen imɣan ssexdamen i wucci d tesnajya. Snulfan-d aḥabus ahat i wakken ad ttawin yid-sen imɣan-nsen mi ara beddlen amḍiq. Azal n 4000 iseggasen aya seg-mi teẓẓun iferɛunen imɣan deg uḥabus. Sakin, ɛanden-ten Yegrikiyen, Yibabiluniyen, Yifarsiyen d Yihendiyen. D amedya n ugama, d beqqu n wemdan ad d-yessemɣi aseklu d teẓgi meẓẓiyen deg wexxam-is i d-yesnulfan taẓuri n ubunsay. Deg tallit-nni macci “Abunsay” i seqqaren, qqaren-as icinwiyen : Penjing (pénjǐng 盆景). Abunsay d isem d yekkan seg tutlayt Tajapunit. Deg tgelda n Qin (220 - 581) ay d-yennulfa wuẓu n yiwen useklu deg uḥabus. Ibeddel yisem n tẓuri, uɣalen qqaren-as Pansai(pénzāi 盆栽).
Tekcem-d tẓuri n ubunsay i tikkelt tamezwarut ɣer tmurt n Japun ger lqern wis XI d wis XII. Wwin-tt-id ixewniyen Ibudiyen, tedda-d d unekcum n ddin Abudi ɣer tmurt n Japun. Sakin, tekcem ar tmurt n Kurya. Deg tmurt n Japun i tennarna tẓuri n ubunsay. Fɣen-d deg tallit-nni sin yedlisen imezwura deg wemḍal yefkan ilugan i wesbunsey n tbunsayt, ssufɣen-d kra iɣaniben .
 
Tesɛa V leqrun deg leɛmer-is teklut-a Yesɛa VI leqrun deg leɛmer-is wunuɣ-a
 
Ɛeddant tsuta n yinaẓuren, ar assa, yal yiwet deg-sent tewwi-d kra. Yal tasuta terna-as i tẓuri n ubunsay cbaḥa, tefres-as ayen ay icemten. Tennerna tẓuri n ubunsay, teḍfer akud am tẓuryin nniḍen deg wemḍal amedya n teklut , tasreɣta ...atg
Teffeɣ-d i tikkelt tamezwarut tẓuri n ubunsay seg tmurt-is Japun, Ccin ed Kurya ɣer wemḍal deg useggas 1909. Deg temzikent tagraɣlant ay d yeḍran deg tmanaɣt n tmurt n Legliz, Londre, ay bdan ttissinen yemdanen d acu ay d abunsay.
Assa, ggtent tmura yesɛan iɣerbazen yesselmaden taẓuri-a ed tiyaḍ. Sselmaden tiẓuryin akk n ijujjagen , tid n yimudduren, n yizegzawen ed yikiwanen.