Urigami : Tameẓla gar ileqman

Contenu supprimé Contenu ajouté
Ajerriḍ 71:
Tameẓla yellan ger urigami ansayan d utrar mmalen-ten-id kra tɣawsiwin. Amedya amezwaru d aslugen n tẓuri. Yiwen umenzay seg yimenzayen n uzadur n urigami atrar yettini-d : Timudmin akk ara d-yesnulfu umurigam yessefk ad ilint seg tferkit tamkuẓt. Ad tettwaḍfes tferkit war agzam neɣ asenṭeḍ n ukaɣeḍ s usenṭaḍ. Asnulfu n umeskan yessegrawel taẓuri. Acku asemres n umeskan yettalel amurigam akken ad yales i tmudemt akken tella mačči s ugacu. Yettḍafar umurigam n wassa ameskan ideg ara yaf akk isallen i yes-s ara yeḍfes tamudemt. Asnulfu n tmudmin timaynutin teldi tawwurt i useɣnew n tewsatin nniḍen amedya n wurigami aẓuran, urigami addayan, urigami n tusnakt… Assa, urigami yefrek d tiwsatin. Taẓuri, tura tesɛa ilugan ibanen, yettwasnen. Di tazwara d tiziknin tigraɣlanin kan i yessawḍen taẓuri n wurigami ad tt-issinen ugar n yemdanen. Tura rnan-d wallalen nniḍen amedya n Anternet, idlisen, tiliẓri akked yisalalen nniḍen, ssawḍen taẓuri ɣer qrib akk timura n umḍal.
 
=.Urigami deg tmurt n Lezzayer=
Tallit taqburt
Da ɣur-neɣ nessen seg wacḥal aya d acu i d aḍfasAḍfas n lkaɣeḍukaɣeḍ. Anwa deg-neɣ ur neḍfisneḍfes tasafagt, tasebbaḥrut neɣ ahat aɣerrabu ? Anwa ur neḍfis tacacit s lkaɣeḍukaɣeḍ n uɣmis deg uzal akken ad yesdari aqerruy-is seg ḥamu n yiṭij?… Aya akk d taẓuri n urigamiwurigami, aya akk yesɛa amezruy ur d-yeɣli seg yigenni am ugeffur.
Deg useggas 1056 i skecmen imaziɣen lkaɣeḍ ɣer tmurt n Spanya. Yezmer ad yili imir-nni i glan ula s tẓuri n uḍfas n lkaɣeḍ. Akken tebɣu tili, d At Umur neɣ imuren (les maures), imaziɣen n Spanya i yeẓẓan taẓuri-a di tmura n turuft. Deg tallit-nni, Imuren, snulfuyen-d s umata udmawen inzegganen. Acku deg tallit-nni taɣuri n Ddin tesḥerrem allus n tugna n wemdan neɣ aɣersiw. Muqlem Tawlafin uṭṭun 1. Talɣa-ya, anda ma ulac tesɛa azal n VIII leqrun seg-mi tt-id-snulfan Imuren. Tura, yuɣal d azamul n yimurigamen akk n turuft. D azamul i deg nettekka ula d nekni, acku nettalas deg-s. Deg Spanya ttinin-as Agḍiḍ ameẓyan (Pajarita), ma deg Fransa ttinin-as (La cocotte).
Taswiɛt-a ulac inadiyen ara aɣ-d-yemmel amek teḍra, amek temhez tẓuri seg tallit-nni tandalusant ɣer tallit i deg d-tekcem Fransa ɣer tmurt n lezzayer. D tallit taberkant yeḥwaǧen tafat. Deg taggara n lqern wis XIX, asmi d-yewweḍ uɣerbaz agdudan ɣer tmurt n Lezzayer i d-yegla s tẓuri n wurigami. D tisutwin n yigurdan i yellan ḍefsen akaɣeḍ. Grant-d kra n tmudmin mazal cfan fell-asent medden amedya n uɣerrabu, tasafagt, aqerru n umcic…
Deg tallit tatrat, seg tewwi tmurt-nneɣ azarug-is, truḥ amzun neqqim kan deg uḍfas n wudmawen iqburen. Maca, ɣer taggara-ya, s Internet d unekcum n kra n yedlisen n tẓuri ɣer tnedlisin n tmurt-nneɣ nezmer ad nini tqelleɛ tleslalit n tẓuri n wurigami. Wali-t ukessar-a Tiwlafin uṭṭun 2 d 3. D timziknin n tẓuri n urigami d yeḍran deg useggas 2010 d 2011.
 
Rnu i waya, bdan kra n yeɣmisen d tesɣunin, ama wid yuran s tmaziɣ, taɛrabt neɣ tafransist ttmeslayen-d ɣef tẓuri n uḍfas n lkaɣeḍ, Urigami. Ulac din ccek, llan yimurigamen d tmurigamin deg tmurt-nneɣ, mazal kan ttwasnen.
Tallit tatrart
Seg tewwi tmurt-nneɣ azarug-is, tebda tẓuri n wurigami la d-tettefeɣ seg uɣerbaz cwiṭ cwiṭ armi truḥ tenger. Grant-d kra n tmudmin tiqburin d cfaya ɣur wid yeɣran yakan deg uɣerbaz afransis. Maca, ɣer taggara-a, s Anternet d unekcum n kra n yedlisen n tẓuri, s tutlayt tafransist, ɣer tnedlisin n tmurt-nneɣ nezmer ad nini tqelleɛ tleslalit n tẓuri n wurigami.